Ακίνητη Προσθετική
Είναι η ειδικότητα της οδοντιατρικής, που ασχολείται με τις προσθετικές αποκαταστάσεις, οι οποίες χρησιμεύουν ως μια μακροπρόθεσμη λύση και αποτελούν πρόληψη μιας σειράς προβλημάτων που μπορούν να προκύψουν όταν λείπει έστω και ένα δόντι, όπως στροφή των παρακείμενων δοντιών, τερηδόνα, περιοδοντική νόσος και οστική απώλεια. Πρόκειται για δοκιμασμένες και επιστημονικά τεκμηριωμένες τεχνικές με σκοπό να προσφέρουν το καλύτερο αποτέλεσμα στον ελάχιστο χρόνο. Η πιο συνηθισμένη είναι η τοποθέτηση στεφανών και γεφυρών.
Μια στεφάνη ή θήκη είναι ένα κάλυμμα που σκεπάζει το υποκείμενο δόντι. Συνήθως τοποθετείται πάνω σε κάποιο ενδοδοντικά θεραπευμένο δόντι ή σε δόντι που έχει ένα μεγάλο σφράγισμα. Ένα τέτοιο δόντι είναι επιρρεπές σε κατάγματα και η στεφάνη το προστατεύει. Την ίδια λειτουργία επιτελεί ακόμα κι αν συμβεί το κάταγμα ή το σπάσιμο και χρειάζεται να προβούμε σε ανασύσταση του δοντιού συνήθως με τη χρήση ενδορριζικών αξόνων. Άλλη περίπτωση όπου χρησιμοποιείται η στεφάνη είναι όταν δεν υπάρχει αρκετή οδοντική ουσία για να τοποθετηθεί έμφραξη στο δόντι με αποτέλεσμα αυτό να χρειάζεται υποστήριξη. Φυσικά οι στεφάνες συμβάλλουν και στην αισθητική αποκατάσταση ενός δοντιού, στη διόρθωση της κλίσης, του χρώματος και του σχήματος τους.
Πριν τοποθετηθεί η στεφάνη το δόντι τροχίζεται περιμετρικά, έτσι ώστε το κάλυμμα να εφαρμόσει με ακρίβεια στο υποκείμενο δόντι. Οι στεφάνες φτιάχνονται από πορσελάνη ή κεραμικό υλικό καθώς και από συνδυασμό πορσελάνης και μετάλλου.
Όσον αφορά τη γέφυρα, είναι μια κατασκευή που στόχο έχει να αντικαταστήσουμε ένα ή περισσότερα δόντια που λείπουν. Για την τοποθέτησή της χρησιμοποιούνται ως στηρίγματα τα δόντια που βρίσκονται εκατέρωθεν του κενού που έχει αφήσει το ελλείπον δόντι.
Αυτά τα γειτονικά δόντια τροχίζονται – όπως και στην περίπτωση των στεφανών – για να εφαρμόσει επάνω τους η κατασκευή. Στο μέσον υπάρχει το τεχνητό δόντι που θα καλύψει το κενό. Μετά το τρόχισμα λαμβάνουμε αποτυπώματα, προκειμένου να κατασκευαστεί το κατάλληλο καλούπι για κάθε ασθενή, ώστε το τεχνητό δόντι και τα στηρίγματα να έχουν τις κατάλληλες διαστάσεις. Η γέφυρα είναι μια πολύ σημαντική προσθετική εργασία που προστατεύει αποτελεσματικά τη στοματογναθική υγεία του ασθενούς και προλαμβάνει σοβαρά μελλοντικά προβλήματα.
Όταν χαθεί ένα δόντι, τα παρακείμενα δόντια αρχίζουν να μετακινούνται προς το κενό αφού δεν υπάρχει πλέον αντίσταση. Παράλληλα οι δυνάμεις που ασκούνται σε αυτά κατά τη μάσηση γίνονται πολύ μεγαλύτερες. Προβλήματα εμφανίζουν πολύ συχνά και τα δόντια που βρίσκονται ακριβώς πάνω ή κάτω από εκείνο που λείπει. Πιθανό αποτέλεσμα λοιπόν είναι το ελλείπον δόντι να προκαλέσει την απώλεια και των γειτονικών δοντιών.
Οι γέφυρες κατασκευάζονται από διάφορα υλικά (πορσελάνη, κεραμικά, κράματα μετάλλου) ανάλογα με το σημείο όπου θα τοποθετηθεί. Η διάρκεια ζωής μιας γέφυρας φτάνει και τα 15 χρόνια, όμως αυτό εξαρτάται από τη συνεπή τήρηση των κανόνων στοματικής υγιεινής από τον ασθενή.
Τα δόντια-στηρίγματα μπορούν και μετά την τοποθέτηση της γέφυρας να προσβληθούν από τερηδόνα, ουλίτιδα ή περιοδοντίτιδα με αποτέλεσμα η γέφυρα να πρέπει να αφαιρεθεί. Ζημιές μπορεί να υποστεί και η ίδια η γέφυρα ως κατασκευή, γι’ αυτό πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να ακολουθούμε τις οδηγίες στοματικής υγιεινής.
Τέλος είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως ακίνητες προσθετικές αποκαταστάσεις τοποθετούνται και πάνω σε εμφυτεύματα ύστερα από προσεκτικό σχέδιο θεραπείας. Σε περίπτωση ολικής νωδότητας επίσης είναι δυνατόν να κατασκευαστούν ακίνητες προσθετικές αποκαταστάσεις αρκεί να έχουν τοποθετηθεί τουλάχιστον 6 εμφυτεύματα σε κάθε γνάθο στις κατάλληλες θέσεις.