Περιοδοντολογία

Η Περιοδοντολογία είναι η ειδικότητα της οδοντιατρικής που ασχολείται με τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις των στηρικτικών περιοδοντικών ιστών…δηλαδή των ιστών που συγκρατούν και περιβάλλουν τα δόντια. Οι περιοδοντικοί ιστοί είναι τα ούλα, το περιρρίζιο, το φατνιακό οστό και η οστεϊνη.

Τα πιο συχνά νοσήματα των περιοδοντικών ιστών είναι η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα. Οι νόσοι αυτές προκαλούνται κυρίως από την μικροβιακή πλάκα, μία κολλώδη σχεδόν αόρατη μεμβράνη-βιοϋμένα που απαρτίζεται από βακτήρια και αναπτύσσεται στην επιφάνεια των δοντιών. Με την καθημερινή στοματική υγιεινή, χρησιμοποιώντας οδοντόβουρτσα και μεσοδόντια βουρτσάκια ή οδοντικό νήμα, απομακρύνεται η μικροβιακή πλάκα και αποφεύγεται η συσσώρευσή της στα δόντια. Σε αντίθετη περίπτωση, όταν η μικροβιακή πλάκα παραμένει, αυξάνεται και με την προσρόφηση αλάτων από το σάλιο, μετατρέπεται σταδιακά σε τρυγία, μια ουσία ιδιαίτερα σκληρή, η αφαίρεση της οποίας μπορεί να γίνει μόνο από τον περιοδοντολόγο. Αν η τρυγία παραμείνει, επεκτείνεται σε βάθος κάτω από τα ούλα δημιουργώντας υποουλική τρυγία.

Στην ουλίτιδα τα ούλα αποκτούν ερυθρή όψη, εμφανίζουν οίδημα και αιμορραγούν  εύκολα. Είναι μία επιφανειακή φλεγμονή, αναστρέψιμη που μπορεί να αντιμετωπιστεί με την απομάκρυνση της μικροβιακής πλάκας και της τρυγίας, καθημερινό σωστό βούρτσισμα και χρήση μεσοδόντιων μέσων στοματικής υγιεινής. Η ουλίτιδα πολλές φορές όμως αν δεν θεραπευθεί έγκαιρα, οδηγεί στην περιοδοντίτιδα.

Στην περιοδοντίτιδα προσβάλλεται το σύνολο των ιστών του περιοδοντίου και έχει σαν αποτέλεσμα την προοδευτική απώλεια πρόσφυσης, την απώλεια του φατνιακού οστού που στηρίζει τα δόντια, το σχηματισμό περιοδοντικών θυλάκων και την υφίζηση των ούλων. Κλινικά ευρήματα της περιοδοντίτιδας είναι η παρουσία υπερουλικής και υποουλικής πλάκας και τρυγίας, τα οιδηματώδη ούλα με αλλαγές στο χρώμα, σχήμα, σύσταση και μέγεθος, η αιμορραγία στην ψηλάφηση με τον περιοδοντικό ανιχνευτήρα, η ανίχνευση περιοδοντικών θυλάκων και ακτινογραφικής οστικής απώλειας καθώς και ενδεχομένως η ύπαρξη πυόρροιας στην ουλοδοντική σχισμή και η εμφάνιση κινητικότητας και μετανάστευσης των δοντιών.

Για να καταπολεμηθεί και να σταματήσει η εξέλιξη της περιοδοντικής νόσου απαιτείται η απομάκρυνση της μικροβιακής πλάκας, της υπερουλικής και υποουλικής τρυγίας από τον περιοδοντολόγο, η εφαρμογή σωστής στοματικής υγιεινής στο εξής από τον ασθενή και η συμμόρφωση του στο πρόγραμμα των επανελέγχων που θα οριστεί ώστε να μην υπάρξει ξανά έξαρση της νόσου και υποτροπή.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως οι νόσοι του περιοδοντίου έχουν συσχετιστεί με την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων, με το σακχαρώδη διαβήτη και φαίνεται επίσης πως επηρεάζεται η εξέλιξη τους από τοπικούς παράγοντες κινδύνου όπως η ύπαρξη κακότεχνων αποκαταστάσεων που κατακρατούν μικροβιακή πλάκα, η ενσφήνωση τροφών στα μεσοδόντια διαστήματα, η προσβολή του διχασμού των ριζών, η εγγύτητα των ριζών, η στοματική αναπνοή, η ύπαρξη τραυματικών έξεων, το τραύμα σύγκλεισης…και επίσης επηρεάζεται από γενικούς παράγοντες κινδύνου όπως το κάπνισμα, το stress, η ύπαρξη ορμονικών ή αιματολογικών διαταραχών, η λήψη φαρμάκων που ευνοούν τις διογκώσεις των ούλων και η κληρονομικότητα.

Η περιοδοντική νόσος μπορεί να προσβάλει κάθε άτομο ασχέτως φύλου, ηλικίας και γενικής κατάστασης υγείας. Ακόμα μπορεί να προσβάλει ένα ή περισσότερα ή και όλα τα δόντια στον φραγμό. Με την πάροδο της ηλικίας η συχνότητα προσβολής αυξάνει, έτσι ώστε τελικά ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων να πάσχουν από τη νόσο σε κάποια χρονική στιγμή της ζωής τους. Στην εποχή μας η περιοδοντική νόσος αποτελεί στους ενήλικες την κύρια αιτία απώλειας των δοντιών γι’αυτό και η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου είναι μεγάλης σημασίας.